14 patronen van Biophilic Design

Waarom kiezen voor Biophilic Design?

Het eenvoudige antwoord is: omdat het bijdraagt aan het welzijn van mensen. Omgevingen ontworpen met Biophilic Design leiden tot diverse positieve resultaten, waaronder:

• Minder personeelsverloop
• 6% toename van de productiviteit
• 15% toename van creativiteit/oplossingsgerichtheid
• 10% afname van ziekteverzuim
• Sneller herstel van patiënten
• Verkorting van ziekenhuisverblijf met 8,5%
• 20% tot 25% toename van de leercapaciteit

Biophilic Design wordt gezien als een oplossing binnen de omgevingspsychologie, met als centrale vraag: hoe kunnen we de omgeving zo inrichten dat de productiviteit wordt verhoogd en het stressniveau wordt verlaagd? (Gillis & Gatersleben, 2015)

Elke werkgever streeft naar maximale productiviteit op de werkvloer, en het is algemeen bekend dat stress een groot probleem is binnen werkend Nederland.

Diverse studies tonen aan dat Biophilic Design stress vermindert, genezing versnelt, cognitieve functies optimaliseert en creativiteit en welzijn bevordert. Gezien de toenemende verstedelijking van de wereldbevolking wordt dit onderwerp steeds belangrijker (Lerner & Stopka, 2016) (Terrapin Bright Green, 2014) en  (Terrapin Bright Green, 2014).

Onderzoek van Human Spaces (2015)wijst uit dat medewerkers in een Biophilic Design werkomgeving productiever en creatiever zijn en een hoger welzijnsniveau ervaren dan bij bedrijven zonder natuurlijke elementen. Biophilic Design heeft ook een positieve invloed op het werkgeluk van werknemers (Lerner & Stopka, 2016).

 

Wat is Biophilic Design?

Biophilic Design houdt in dat omgevingen worden gecreëerd die inspelen op de menselijke behoefte aan natuur. Deze benadering is gebaseerd op de biophilia hypothese, die stelt dat mensen een aangeboren connectie hebben met de natuurlijke wereld, en blootstelling aan deze wereld is daarom essentieel voor het menselijk welzijn  (Gillis & Gatersleben, 2015)

Drie hoofdthema's van Biophilic Design

In '14 Patterns of Biophilic Design' van Terrapin Bright Green worden principes gepresenteerd om de elementen van Biophilic Design te herkennen en toe te passen. Deze principes, gebaseerd op wetenschap en psychologie, helpen bij het begrijpen van hoe we de behoeften van mensen kunnen integreren in ontwerpen. Niet elke ruimte kan alle principes toepassen, maar zelfs enkele elementen kunnen de welzijnswaarde aanzienlijk verhogen.

De drie hoofdthema’s zijn:

1. Directe ervaring van 'echte' natuur
2. Indirecte ervaring met de natuur
3. Beleving van ruimte en plaats

A. Directe ervaring van 'echte' natuur

Dit thema richt zich op designkenmerken die direct fysiek contact met de natuur bieden. Het omvat visuele en niet-visuele verbindingen, niet-ritmische sensorische prikkels, temperatuur- en luchtstroomvariaties, de aanwezigheid van water, dynamisch en diffuus licht, en contact met natuurlijke systemen.

Waaruit bestaat de 'schoonheid van de natuur' precies? Het individuele perspectief hierop kan variëren. Onze persoonlijke esthetische ervaringen met en reacties op elementen van de natuurlijke wereld verschillen, maar wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat het voor ons psychologisch en fysiologisch van cruciaal belang is om ons regelmatig onderdeel van de natuur te voelen. We moeten ons verbonden voelen met de natuurlijke omgeving. Volgens ‘14 Patterns of Biophilic Design’ van Terrapin Bright Green richt 'Natuur in de ruimte' zich op designkenmerken die ons binnen een interieur direct fysiek contact met de natuur bieden. Door de eerste van de drie groepen Biophilic-principes in ons kantoor- of werkplekontwerp te verwerken, brengen we tastbare natuurlijke elementen in ons stedelijke domein. We kunnen alle vijf de zintuigen gebruiken om een experimentele ruimte te creëren.

De sensorische verbindingen met deze natuurlijke elementen worden als volgt gedefinieerd:

1 Visuele verbinding met de natuur

Een stimulerend zicht op natuurlijke elementen, levende systemen en natuurlijke processen, zoals een raam met uitzicht op een tuin of op zee, potplanten, bloemperk, binnentuin, binnen vijver, aquarium, groene wanden en groene daken. Maar ook de aanwezigheid van dieren valt hieronder.

 

2 Niet-visuele verbinding met de natuur

Vaak zijn het ondergewaardeerde designinteracties die onze andere zintuigen stimuleren (geluiden, aanrakingen, geuren en smaken) om ons te herinneren aan onze positieve verbinding met de natuur, zoals bijvoorbeeld: De geur van bloemen en planten, natuurlijke geluiden, diverse texturen of een open haard.

 

3 Niet-ritmische sensorische prikkels 

Rijke zintuiglijke prikkels van de natuur met consistente maar onvoorspelbare bewegingen, zoals bijvoorbeeld de beweging van gras of bladeren in de wind of rimpelingen op het water.  Het waarnemen van bewegingen in de natuur, die mogelijk niet precies te voorspellen zijn. Zintuigen moeten elke 20 minuten voor minstens 20 seconden worden geprikkeld. Bij het visuele onderdeel moet men minstens naar een afstand van ongeveer 6 meter kijken. Denk aan bijvoorbeeld: beweging van de wolken, planten, dieren, vogels, bewegende elementen op een scherm, water, licht beweging, onvoorspelbare natuurgeluiden of onverwachte nieuwe geuren.

 

4 Temperatuur- en luchtstroomvariaties

Subtiele veranderingen in luchtvochtigheid, luchtstroom over de huid en de temperatuur van lucht en oppervlakken waarmee een natuurlijke omgeving nagebootst kan worden zoals bijvoorbeeld: schaduwen, temperatuurveranderingen of mogelijkheid tot het openen van ramen.

 

5 Aanwezigheid van water

Denk aan bijvoorbeeld: vijver, zichtbare luchtbevochtiging, aquarium, fontein, een stroompje of waterval die je kunt aanraken.

 

6 Dynamisch en diffuus licht

Slim gebruik van licht en schaduw om de lichtomstandigheden en biologische ritmische processen die in de natuur voorkomen na te bootsen. Denk aan bijvoorbeeld: verschillende lichtintensiteiten en/of een schaduw die in de loop van de tijd verandert en zo omstandigheden te creëren die zich voordoen in de natuur. Denk aan bijvoorbeeld: zonlicht, sterren, lichtverdeling, lampen op een dimmer of licht accenten.

 

7 Contact met natuurlijke systemen 

Creëer bewustzijn van of nabijheid tot natuurlijke processen, zoals seizoenswisselingen, wat ons herinnert aan de processen van gezonde ecosystemen. Denk bijvoorbeeld aan: een uitzicht waarbij de seizoenen te zien zijn, natuurlijke materialen, dieren, gesimuleerd daglicht.

 

 

B. Indirecte ervaring met de natuur

Dit thema concentreert zich op niet-levende elementen die natuur vertegenwoordigen in een ruimte. Elementen zoals organische vormen en patronen, materiële verbinding met de natuur, complexiteit en ordening vormen hierbij een indirecte connectie met de natuur.

 

8 Organische vormen en patronen.

Symbolische vertegenwoordigingen binnen het design van de principes, vormen, texturen of numerieke arrangementen die in de natuur voorkomen. Denk aan bijvoorbeeld: organische vormen of behang met natuurlijke patronen.

 

9 Materiële verbinding met de natuur

Gebruik van materialen, structuren, texturen en elementen in design die de omgeving sterk weerspiegelen, om een allesomvattend gevoel van de natuurlijke wereld te creëren. Denk aan bijvoorbeeld: hout, steen, leer, wol of natuurlijke kleurenpaletten.

 

10 Complexiteit en ordening

Een abstract maar visueel aantrekkelijk concept dat gebruikmaakt van de rijke sensorische informatie van de symmetrische, hiërarchische en geometrische vormen van de natuur in design.  Denk aan bijvoorbeeld: behang, tapijt, materialen of kunst.

 

C. Beleving van ruimte en plaats

Dit thema richt zich op het ontwerpen van de gebouwde omgeving en onze relatie ermee. Het omvat uitzicht en overzicht, toevluchtsoord, mysterie en risico/gevaar. 

 

11 Uitzicht en overzicht

We hebben een wezenlijk verlangen om verder te kijken dan onze directe omgeving of over lange afstanden, wat teruggaat op een antropologische overlevingstheorie. Perspectiefprincipes bieden een breder of groter zicht op uw omgeving. Denk aan bijvoorbeeld: Elementen van interieurdesign die dit het beste vertegenwoordigen zijn bijvoorbeeld balkons, extra grote ramen of skylights, tussenverdiepingen, open ruimtes of kantoren en glazen of transparante scheidingswanden en muren die een onbelemmerd uitzicht bieden.

 

12 Toevluchtsoord 

Net als het perspectiefpatroon richt het toevluchtsoordpatroon zich op de mogelijkheid om uit te kijken over uw omgeving, maar vanuit de veiligheid van een beschermde plek die losstaat van de drukte in de centrale werkruimtes. Denk bijvoorbeeld aan : Een speciale capsule met geluidsisolatie binnen een open kantoorruimte biedt bijvoorbeeld een veilige plek zonder lawaai en prikkels, waar u zich kunt concentreren zonder dat u het zicht op de omgeving om u heen verliest. Denk aan bijvoorbeeld: overdekte elementen, veranda's, akoestische units, laag plafond.

 

13 Mysterie

Verhoog de opwinding en de elementen van onzekerheid die afkomstig zijn van buiten het gebouw. De belofte van meer informatie, die bereikt wordt door gedeeltelijk belemmerde verre uitzichten, bijzondere designaspecten, verrassende installaties of onverwachte architectuurkenmerken, spreekt ons aan en betrekt ons bij onze omgeving. Het succes van het mysteriepatroon zit in de anticipatie van wat er om de hoek kan liggen, wat een sterke en zonder twijfel aangename menselijke reactie oproept.

 

14 Risico/gevaar 

De sensatie van een herkenbaar risico in combinatie met het gevoel van een betrouwbare bescherming. Onze evolutie is gericht op overleven. Of het nu een hooggelegen loopbrug is of een glazen wand die uitkijkt over de skyline van de stad, het risico/gevaarpatroon roept het gevoel op dat u zich aan de rand van de veiligheid begeeft. Denk bijvoorbeeld aan: Een herkenbare dreiging, maar met een veilig en betrouwbaar element. Het wekken van interesse en de mogelijkheid om op onderzoek uit te gaan, zoals hoogte, water, balkon, infinity randen, doorzichtige vloer, onder water doorlopen (Terrapin Bright Green, 2014) (Browning & Ryan, 2020).