De Groene Oase

Architectuurprijs vak- en publiekjury

De Groene Oase is een woonbuurt indevinexwijk Stadshagen en bekroond met de Architectuurprijs Zwolle 2007. Zowel de jury als het publiek kende de prijs toe aan het plan met 44 woningen. In het ontwerp is een bijzondere relatie tussen architectuur en natuur geschapen.Voorzitter Hans Mulder betitelde De Groene Oase als:  ‘een project van een grote intrinsieke schoonheid. Architectuur die verder kijkt en reikt. Een project dat als een oase ligt temidden van een bakstenen en betonnen woestenij die het beeld van Zwolse stadsuitbreiding tot voor kort domineerde’.

Groene stedenbouw

In nauw overleg met Rabo Vastgoed (BPD) hebben is voor deze vinex-locatie  innovatieve stedenbouwkundige benadering ontwikkeld, waarbij de woningen een integraal onderdeel vormen. De stedenbouw is vernieuwend in die zin dat het wonen harmonieus samengaat met een intensieve beleving van het omringende groengebied. We hebben gekozen voor organische stedenbouw die leidt tot een sterke verbondenheid tussen privégebieden en dus de bewoners, maar die ook de samenhang met de openbare ruimtes in de buurt versterkt. De oase wordt beschouwd als één geheel, één tuin, ondanks dat elke woning op een privé-kavel staat. Paden en wegen geven subtiel, , op een natuurlijke wijze, de scheidslijn tussen de verschillende gebieden aan. Elke plek heeft zijn eigen karakter door de ogenschijnlijk willekeurige positionering van de woningen op de kavels. Het gebied staat bekend als de 'Groene Oase' en bevindt zich te midden van een verstedelijkte, stenige wijk.

Mensgerichte architectuur

De woningen bieden op eigenzinnige wijze bescherming tegen de elementen, waarbij de beleving en interactie tussen binnen en buiten centraal staat. Daglicht dringt op diverse plaatsen en hoogtes de woningen binnen, zelfs direct onder dakoverstekken. De woningen hebben een eenvoudig en ingetogen karakter met fraaie overstekende, licht hellende daken. Ze waarborgen privacy aan de ene kant, terwijl ze aan de andere kant openheid bieden. Beschutting en comfort zijn de essentialia voor de woningen. Het aanbieden van een ruime keuze aan opties in en rondom de woning gaf bewoners de mogelijkheid hun eigen woonsfeer te creëren.

De basis van de woning is solide en steenachtig. De verdieping, evenals de garage, is opgetrokken uit hout en verwijst naar de lichte elementen in de natuur. Een groot, sterk horizontaal vlak verbindt de garage met de woning en creëert een carport, een plek voor een schommel, het bewaren van brandhout of stallen van fietsen. Dit dak strekt zich ook uit  ook als dak voor de houten veranda met openslaande deuren. Zelfs tijdens een regenbui kun je hier buiten blijven en genieten van het groen. Door de verhoging van de volledige begane grond ervaart de bewoner de Groene Oase optimaal en voelen bezoekers zich te gast.

Unieke persoonlijke indeling

Iedere koper kreeg de mogelijkheid om te kiezen uit een basistype woning en daarbij de indeling naar leefwensen op maat te maken. Daardoor is elke woning anders in de Groene OAse. Ook dat draagt bij aan de unieke opzet van dit groene leefplan.

De Oase als privé-domein?

Hoewel de Groene Oase openbaar toegankelijk is, zal elke voorbijganger het gevoel hebben een bezoeker te zijn. Alles verschilt hier van de omliggende buurt, wat respectvol gedrag stimuleert. De betrokkenheid van bewoners gaat verder dan hun eigen kavelen op verzoek hebben we een lijst met inheemse planten en bomen met speciale ecologische waarde samengesteld voor verdere beplanting.

Natuurinclusief ontwerp

De groenstructuur van De Groene Oase is duidelijk zichtbaar door het gebruik van groene hagen en de bomen (Gleditsia's) in het ontwerp. De bomen zijn bovendien meer volgroeid aangeplant dan gebruikelijk in nieuwbouwwijken. In het hart van De Groene Oase  staat een volgroeide walnotenboom. De groene opzet biedt schuilplaatsen aan o.a.  vogels, kleine zoogdieren en insecten. Een groene erfafscheiding draagt bovendien bij aan verkoeling tijdens warme periodes en het opvangen en afvoeren van regenwater. Hagen en struiken bevorderen, net als andere vormen van beplanting, een betere doorworteling van de ondergrond, wat resulteert in een verbeterde opnamecapaciteit van regenwater in de bodem.

Wateroverlast

Met de toenemende klimaatverandering stijgt het aantal stortbuien van 60-120 mm per uur jaarlijks. Groene woonbuurten verminderen de benodigde afvoercapaciteit van het riool, omdat groene gebieden de neerslag optimaal infiltreren in de bodem. Ook de  wadi's en infiltratiekoffers voor het opvangen van regenwater, dragen bij aan een klimaatbestendige woonwijk.

Geluidsoverlast

De hoeveelheid groen in de omgeving beïnvloedt de ervaren geluidsoverlast door buurtbewoners. 'Groen geluid', zoals het ruisen van de wind door planten en vogelgezang, wordt over het algemeen als positief ervaren. Deze geluiden maskeren het lawaai van bijvoorbeeld verkeer, waardoor het minder hinderlijk overkomt. Dichte beplanting zorgt zelfs voor echte geluidsdemping op bepaalde locaties.

Positieve invloed op de buurtbewoners

Groene woonwijken hebben niet alleen een positief effect op het klimaat, ook bewoners hebben hier baat bij. Groene wijken zijn koeler, schaduwrijker en hebben een positieve invloed op de geestelijke gezondheid. Mensen die in een groene omgeving wonen voelen zich rustiger en gezonder. Ook ervaren ze dankzij het groen minder stress en agressie. Onderzoek van Trimbos leert dat dagelijks meer groen ervaren zou belangrijker kunnen zijn dan af en toe in hoogwaardige natuur verkeren.5

Menno Lam ontwierp de Groene Oase bij Feekes en Colijn architecten samen met Ernst Feekes. Ernst Feekes: "Menno heeft o.a. als projectarchitect voor ons een cruciale rol vervuld bij verschillende projecten: drie villa's in Deventer, het kantoor voor ProWonen. Voor de Groene Oase in Stadshagen in Zwolle leverde het hem de architectuurprijs van zowel het publiek- als van de vakjury op, een hele prestatie!'